چه کسی مدعی روزنامه نگاران است؟

دست کم چهار نفر از اعضای هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران برای روزنامه هایی کار می کنند(یا کار می کردند) و از کارفرماهایی حقوق می گیرند ،که روزنامه نگارانشان بیشترین مشکلات صنفی را دارند. روزنامه های شرق ، اعتماد ، کارگزاران و سرمایه از جمله این روزنامه ها ست . روزنامه هایی که بیشترین مشکلات حقوقی و رفتاری را با روزنامه نگاران فعال در این نشریات داشته و دارند .

علی مزروعی رئیس هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران ، بهروز گرانپایه ، ایرج جمشیدی و بدرالسادات مفیدی از دیگر اعضای هیات مدیره ، در این روزنامه ها کار می کنند و از همان کارفرماهایی حقوق ماهانه دریافت می کنند ،که روزنامه نگاران با آنها بیشترین مشکل را دارند. از آنجائی که تمام این افراد شاهد مشکلات روزنامه نگاران از جمله ناامنی روانی و اقتصادی اعضای تحریریه در این روزنامه ها هستند و کوچکترین عکس العملی نشان نداده اند ، این شائبه وجود دارد که بخش مهمی از هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران نسبت به سرنوشت روزنامه نگاران بی تفاوت هستند .

در مقابل اعتراض روزنامه نگاران به نحوه برخورد مدیران این روزنامه ها و سرمایه گذاران آنها ، اعضای هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران می گویند:” چون کسی به ما شکایت کتبی نکرده ما نمی توانیم پیگیری کنیم .” این در حالی است که انتظار می رود مدیران انجمن ، خود به عنوان دیده بان عمل کنند . آنها اصلی ترین دلیل بی توجهی خود را به مسائل روزنامه نگاران عدم گزارش مشکلات از سوی روزنامه نگاران عنوان می کنند و به همین دلیل کمترین اعتراضی هم به اینگونه رفتارها از خود بروز نمی دهند .

اعضای هیئت مدیره انجمن صنفی کمتر به این موضوع توجه کرده اند که شاید برخی از روزنامه نگارانی که از شرایط کاری خود ناراضی هستند ،به دلایل مختلف از طرح مستقیم شکایت خودداری می کنند ،از جمله به خاطر افزایش فشار از سوی کارفرماها و مدیران شان و احتمال از دست دادن کار خود.

از مدیران انجمن صنفی انتظار می رود که همواره به عنوان مدعی حقوق روزنامه نگاران ، آماده طرح شکایت از سوی آنها باشند . همچون یک دادستان منصف و دلسوز که حتی اگر شهروندی نسبت به از دست دادن حق خود شاکی نمی شود ،او به عنوان مدعی العموم شهروندان وارد عمل می شود و خود طرح شکایت می کند .

مدعی العموم روزنامه نگاران کیست؟چگونه است که وقتی مدیران انجمن به خوبی در جریان آنچه در تعدادی از روزنامه ها می گذرد،باز دم بر نمی آورند و سکوت می کنند؟مگر خودشان در این روزنامه ها شاغل نیستند و نمی بینند که همکارانشان هر سه ماه یک بار حقوق می گیرند ؟مگر از نبود حداقل استانداردهای کاری در این روزنامه ها بی خبرند؟مگر خبر ندارند که روزنامه نگاران آزاد بیش از یکسال در روزنامه اعتماد و شش ماه در سرمایه حق التحریر نگرفته اند؟و همچنان پس از دوسال از روزنامه شرق طلبکارند ؟(۱)مگر یکی از اعضای هیئت مدیره انجمن صنفی که به عنوان یکی از مدیران روزنامه سرمایه در این روزنامه مشغول به کار است ،بارها ندیده است تعدادی از همکارانش که صندلی برای نشستن ندارند ،در آشپزخانه و یا نمازخانه روی زمین و یا کنار نیروهای خدماتی چمپاتمه زده و مشغول نوشتن مطالبشان هستند.مگر نمی بینند که صفرهای تلفن تحریریه قفل است(۲)

برخی از روزنامه نگاران ، بی تفاوتی اعضای هیات مدیره انجمن صنفی را نسبت به رفتارهای نامناسب مدیران روزنامه ها وناامنی روانی محیط های کاری خود را که به خاطر رفتارهای غیر مدنی برخی از مدیران این مجموعه ها روی می دهد ،ناشی از همراهی آنها با آن مدیران تعبیر می کنند . در غیر این صورت شاید سریع ترعکس العمل نشان می دادند.

بارها اتفاق افتاده که روزنامه نگاران نسبت به تاخیر چند ماهه در پرداخت حقوق و همچنین رفتار نامناسب برخی از سردبیران منصوبی مدیران مسوول این روزنامه ها ، اعتراض کرده اند. اما اعضای هیات مدیره انجمن صنفی که خود شاهد این رفتارها و برخوردها بوده و هستند ، کمترین اعتنایی نشان نداده و تنها وقتی با اعتراض روزنامه نگاران مواجه می شوند که چرا شما در این باره موضع گیری نمی کنید، می گویند :” ما هم مخالف این رفتار ها هستیم .”

این در حالی است که این سرمایه گذاران با استفاده از رانت روزنامه و نشریات و ارتباطاتی که برقرار کرده اند ، هر روز به دارایی های خود اضافه می کنند ، در حوزه ساخت وساز فعالند و برای پیشبرد کار خود خبرنگاران را وادار به کار غیر حرفه ای و انتشار آگهی به جای خبر ، می کنند . به قول یکی از همکاران روزنامه نگار: “آقایان(کارفرماهای روزنامه های اصلاح طلب ) از رانت دولتی برخوردار نیستند، ولی در هر حال به واسطه نزدیکی‏شان با سیستم دولتی و نظام، حقوق و مطالبات بچه‏ها را به شکل قانونی رعایت نمی‏کنند.(۳)”

جالب این که تمام این حوادث در مقابل چشم برخی از اعضای هیات مدیره انجمن صنفی انجام می شود . بارها اتفاق افتاده که روزنامه نگاران نسبت به نادرستی انتشارآگهی به جای خبر با مدیران و سردبیران خود مشاجره کرده اند ، اما دریغ از اعتراض یکی از اعضای هیات مدیره انجمن صنفی .

توجیه اعضای هیات مدیره انجمن صنفی در دفاع از این مدیران مسئول این است که در شرایط فعلی کمتر کسی حاضر به سرمایه گذاری در روزنامه و نشریات است و با توجه به فشارهایی که دولت به آنها وارد می کند ،باید با آنها مدارا کرد . از سوی دیگر وابستگی خاص سیاسی برخی از اعضای هیات مدیره و همسویی آنها با سرمایه گذاران این روزنامه ها و نشریات که ” گرایش اصلاح طلبی ” را با خود یدک می کشند ، موجب شده که روزنامه نگاران این احساس را داشته باشند که هیات مدیره انجمن ، تمایل و گرایش بیشتری به سرمایه گذاران و مدیران مسئول دارد تا روزنامه نگاران .

بی توجهی به اصلاح اساسنامه در تمام سال های گذشته موجب شده که روزنامه نگاران نتوانند در روزنامه هایی که شاغل هستند انجمن خاص خود را ایجاد کنند ، ناتوانی انجمن صنفی در ارائه یک تعریف مشخص و قابل قبول از روزنامه نگار، موجب سیاست زدگی و عضویت اعضای گروه های خاص سیاسی در انجمن صنفی روزنامه نگاران شده و گاه برخی از اعضای هیات مدیره انجمن ارتباط با آنها و نشست وبرخاست با این سیاسیون را مایه افتخار خود و ارجح تر بر روزنامه نگاران می دانند .

در چند سال گذشته اعضای هیات مدیره انجمن صنفی برای شرکت در سمینارها و جلسات مختلف به کشورهای گوناگون جهان مسافرت کردند ، اما از این رهگذر کمترین انتقا ل تجربه ای به جامعه روزنامه نگاری ایران صورت گرفته است . در حالیکه همگی آنها در روزنامه های مختلف کار می کنند، هرگز گزارش سفری از آنچه دیده اند و شنیده اند به جامعه ایران و روزنامه نگاران ارائه نداده اند .

وقتی از اعضای هیات مدیره خواسته می شود که نتایج جلسات هفتگی و آنچه را در دستور کار دارند به اعضا ارائه دهند ، با این پاسخ مواجه می شویم ” هر کس می خواهد در جریان باشد بیاید و در محل برگزاری جلسه حضور داشته باشد .” آیا یک روزنامه نگار شهرستانی باید هر هفته برای آگاهی از دستورات جلسه هیات مدیره و آنچه در آنجا می گذرد به تهران بیاید ؟ چرا در این باره اطلاع رسانی نمی شود و پاسخ لازم داده نمی شود ؟

۱-نگاه کنید به نامه آیدین فرنگی ،روزنامه نگار به انجمن صنفی روزنامه نگاران،یادداشت هایی برای مخاطب احتمالی

http://aynev.blogfa.com/post-845.aspx

2-فریده غائب ،خبرنگار مستعفی سرمایه در مصاحبه با رادیو زمانه نیز به این موارد استناد کرده است.

http://radiozamaaneh.info/special/2008/09/post_654.html

3-مصاحبه نیلوفر محبعلی با رادیو زمانه

http://radiozamaaneh.info/special/2008/09/post_659.html