محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور به دنبال وعده‌های پیشین خود، قول داد که به زودی عوامل و دست‌اندرکاران پشت پردهء گرانی‌های اخیر را معرفی کند.پیش از این نیز وی چند ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری وعده داد که مافیای نفت را افشا خواهد کرد، دست رانت خواران را از اقتصاد کشور کوتاه می‌کند و چند ماه پیش نیز وعده داد آن‌هایی که دسترسی آسانی به موجودی نظام بانکی دارند و بدهی‌های کلانی نیز به این سیستم دارند، معرفی خواهند شد. فارغ از این که او در عمل به این آخرین وعدهء خود چقدر ثابت قدم و توانا خواهد بود، ذکر چند نکته و یادآوری برخی مسایل دربارهء گرانی‌های اخیر ضروری به نظر می‌رسد:
۱- دخالت دولت‌ها همواره بزرگ‌ترین آسیب را به عملکرد قوانین مهم اقتصاد و نتایج حاصل از آن وارد کرده است. دخالت دولت در عمل در یکی دو سال اخیر و به تایید کارشناسان به شدت و نسبت به قبل افزایش یافته است.
۲- به گواه کارشناسان تصمیم‌های مقطعی و غیرکارشناسی دولت در عمل و تصمیم‌هایی چون افزایش سقف وام‌های بانکی، یکی از عوامل اصل ایجاد گرانی در بخش مسکن بوده است.
۳- رویکرد دولت نسبت به بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار، موجب کاهش اقبال عمومی نسبت به آن بازار و در نتیجه سرازیر شدن نقدینگی موجود در دست مردم به سمت بازار مسکن شد. این نیز به نوبهء خود باعث افزایش تقاضا در بازار رهن، اجاره و خرید و فروش مسکن شده است.
۴- عملکرد دولت و تصمیم وزارت بازرگانی که بسیاری از نمایندگان مجلس نیز به آن اذعان داشتند، در زمینهء افزایش تعرفهء واردات انواع گوشی تلفن همراه موجب گرانی شدن یک شبهء این کالا و افزایش سود دلالان و واسطه‌ها در این بازار شد.
۵- کاهش حجم تولید مرغ و تخم‌مرغ که ناشی از تصمیم‌های دولت در حوزه‌های وزارتخانهء جهاد کشاورزی و بازرگانی بوده، اثر مستقیمی بر قیمت‌ها داشته و موجب گرانی این دو کالا شده است.
۶- تصمیم وزارت بازرگانی و سپس تکذیب آن در خصوص نان و برخوردی که یکی دو روز پیش در این مقوله با اتحادیهء نانوایان صورت گرفته، از یک منشا دولتی بوده است.
این نحوهء تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی نیز در جای خود باعث افزایش قیمت و گران شدن نان شده است.
۷- تصمیم اشتباه یک مسوول ارشد وزارت بازرگانی به تعبیر خود رییس‌جمهور که بارها به آن اشاره کردند، موجب گران شدن قیمت شیر شد. اگر چه پس از برکناری آن مسوول و به صورت دستوری دوباره قیمت شیر کاهش یافت.
۸- پیش از این بارها کارشناسان، افزایش شدید بودجهء عمرانی سال جاری به نسبت سال قبل و همچنین اهتمام و عجله‌ای که دولت برای هزینه کردن این بودجهء هنگفت در نیمهء اول سال داشته را، بارها به نقد کشیدند. آن‌ها هشدار دادند این اقدام سبب افزایش قیمت مصالح ساختمانی، نقدینگی و در نهایت تورم خواهد شد.
۹- اقتصاد بیمار ایران یک اقتصاد نفتی و رانتی بوده است. چند روز پیش رییس قوهء قضاییه نسبت به رانتی‌تر شدن این اقتصاد با توجه به شرایط موجود هشدار دادند. افزایش نقش رانت در اقتصاد ایران چیزی است که باز هم کارشناسان آن را به دولت نسبت می‌دهند.
۱۰- کاهش دستوری و غیرکارشناسی سود سپرده‌های بانکی به رغم مخالفت بانک مرکزی موجب هجوم این نقدینگی از سیستم بانکی به سوی بازار پرسودی چون مسکن و در نتیجه افزایش قیمت‌ها و گرانی در این بازار شده است.
هرچند وعده‌های رییس جمهور برای افشای مافیای نفتی تاکنون و پس از ۱۶ ماه راه به جایی نبرده است و هرچند که با وجود تاکید وی مبنی بر افشای بدهکاران تنها و آن هم با ابهام دو نفر معرفی شدند، اما امیدواریم که وعدهء معرفی عاملان اصلی گرانی به روزنامه‌نگاران و اهالی مطبوعات ختم نشود.
آن‌گونه که اسکندری، وزیر جهاد کشاورزی و غلامحسین الهام سخنگوی دولت، همهء دلایل گرانی را به گردن مطبوعات انداختند.
+ نظری برای این مطلب وجود ندارد.
افزودن